عملکرد و ساختار فنی:
اصل کارکرد: ماده در دهانه فید وارد می‌شود و بین فک ثابت و فک متحرک گرفته می‌شود. فک متحرک با حرکت نوسانی (reciprocating) سنگ را خرد می‌کند. نیروی خردایش از طریق یک اهرم (toggle) و میل‌لنگ (eccentric shaft) منتقل می‌شود.
نسبت کاهش (Reduction Ratio): معمولاً بین 4:1 تا 6:1 متغیر است و بستگی به دهانه ورودی و تنظیم فاصله خروجی دارد.
زاویه ناپ (Nip angle): زاویه بین فک‌ها که تأثیر مستقیم روی عملکرد تغذیه و نگهداری سنگ دارد. طراحی مناسب زاویه باعث بهبود تغذیه و کاهش تردد مجدد سنگ به عقب می‌شود.
محور و بالانس: شاسی تقویت‌شده و یاتاقان‌های بزرگ برای تحمل بار ضربه‌ای و افزایش طول عمر کارکرد.
کاربردها:
خردایش اولیه در معادن شن و ماسه،سنگ‌آهن، سنگ آهک، گرانیت و بازالت…
تولید سنگدانه‌های اولیه برای کارخانجات آسفالت و بتن
خطوط بازیافت مصالح ساختمانی.
آماده‌سازی خوراک برای خردایش ثانویه (سنگشکن مخروطی یا ضربه‌ای).
ویژگی‌ها و مزیت‌های طراحی آلتای:
فریم منعطف و مدولار: امکان تعویض سریع قطعات و انطباق با شرایط مختلف بهره‌برداری.
پلیت‌های سایشی قابل تعویض با آلیاژهای سفارشی: هزینه‌ی نگهداری کمتر و عمر بالاتر قطعات مستهلک.
تنظیم ساده فک و خروجی بدون نیاز به ابزار پیچیده: کاهش زمان توقف خط.
مصرف انرژی بهینه: طراحی یاتاقان و میل‌لنگ با اصطکاک پایین و توزیع یکنواخت نیرو.
دسترسی سریع برای سرویس: درپوش‌ها و دسترسی‌های سرویس‌پذیر برای تعویض سریع قطعات مصرفی.
توان عملیاتی پایدار در طیف دانه‌بندی‌های مختلف: از سنگ درشت تا خوراک برای خردایش ثانویه.
راهنمای انتخاب مناسب ترین دستگاه سنگ کن فکی:
چگونه مدل مناسب را انتخاب کنیم؟
تعیین مقدار خوراک روزانه یا ساعتانه: ابتدا ظرفیت مورد انتظار خود (تن در ساعت) را مشخص کنید.
بررسی بیشینه اندازه ورودی معدن/کارگاه: حداکثر قطعه‌ای که وارد دستگاه می‌شود؛ اگر سنگ‌های بسیار درشت دارید، باید دهانه بزرگتر یا پیش‌شکن برای مرحله اول در نظر گرفته شود.
هدف از خردایش (محصول نهایی): آیا خروجی قرار است برای مصرف مستقیم در خط باشد یا خوراک خردایش ثانویه؟ نسبت کاهش را براساس این نیاز تنظیم کنید.
شرایط محیطی: رطوبت، خورندگی، و شرایط خاکی می‌تواند جنس قطعات سایشی و محافظت‌های اضافی را تعیین کند.
محدودیت‌های فضایی و دسترسی: وزن و ابعاد دستگاه برای حمل و نصب و فونداسیون مهم است.
نصب و راه‌اندازی (چک‌لیست اولیه)
بررسی محل و فونداسیون (سطح تخت، بتن مناسب و رگلاژ).
نصب یاتاقان‌ها و تنظیم اولیه میل‌لنگ طبق دفترچه.
تراز تسمه‌ها و کوپلینگ‌ها.
تنظیم فاصله خروجی اولیه و آزمایش با بار کم.
تست لرزش و صدای غیرمعمول در سرعت‌های مختلف.
تهیه ابزار و قطعات یدکی پایه (پلیت فک، پین‌ها، رولرها).
نگهداری پیشگیرانه و تعمیرات (راهنمای عملی)
برنامه‌زمانی روغن‌کاری: روزانه بررسی سطح روغن و گریس هر ۲۰۰ ساعت یا طبق توصیه کارخانه.
بازدیدهای چشمی روزانه: درزها، پیچ‌ها، شل‌شدگی‌ها، و ترک در فریم.
تعویض پلیت‌های سایشی: بسته به خوراک و سختی سنگ، معمولاً بین ۳۰۰۰–۱۵۰۰۰ ساعت کار مفید.
کنترل یاتاقان‌ها: دمای کارکرد و صدای یاتاقان‌ها را ثبت و در صورت افزایش بیش از حد، تعویض کنید.
محافظت در برابر آلودگیِ ورودی: نصب مش یا دستگاه جداساز در ورودی برای جلوگیری از ورود اجسام بزرگ یا فلزی.
نکات کاربردی برای افزایش عمر دستگاه:
از بارگذاری ضربه‌ای بیش از ظرفیت جلوگیری کنید.
تغذیه یکنواخت به دستگاه بدهید؛ تغذیه نامنظم باعث ضربه و بازگشت سنگ‌ها می‌شود.
در شرایط رطوبتی بالا، از روکش‌ها و آب‌بندی‌های اضافی برای جلوگیری از تجمع گل استفاده کنید.
ایمنی در بهره‌برداری
همواره قبل از سرویس، برق و منبع توان را قطع و قفل‌گذاری (Lockout-Tagout) کنید.
درب‌های بازرسی تنها در حالت توقف کامل باز شود.
مسیر کارگر و محل ایستادن اپراتور از بخش‌های متحرک جدا باشد.
استفاده از حفاظ‌ها و گاردهای متناسب با استانداردهای حفاظتی و علایم هشداردهنده.
استفاده از تجهیزات حفاظت فردی: عینک، کفش ایمنی، دستکش و محافظ شنوایی.
مثال مطالعه موردی:
قالب مطالعه موردی:
نام پروژه / مشتری
هدف پروژه (ظرفیت مورد انتظار، نوع سنگ)
مدل انتخاب شده
چالش‌های پیش‌رو
راه‌حل‌های فنی اجراشده
نتایج کمی (ظرفیت واقعی، درصد کاهش اندازه، زمان بهره‌برداری)
نظر مشتری
نمونه فرضی: معدن سنگ «الف» — هدف: ۱۵۰ تن/ساعت خوراک برای خط تولید آسفالت. مدل انتخاب‌شده: AFJ‑200.
چالش: خوراک حاوی قطعات تا ۵۰۰ mm و رطوبت متغیر.
راه‌حل: نصب فیدر ارتعاشی قبل از سنگشکن برای یکسان‌سازی خوراک، استفاده از پلیت‌های سخت‌شده و روکش ضدسایش در ناحیه خروجی.
نتیجه: افزایش بهره‌وری تا ۳۰٪ و کاهش زمان توقف‌های ناشی از عیب تا ۲۵٪.
سوالات متداول:
- سنگشکن فکی برای چه نوع کاربردی مناسب است؟
برای خردایش اولیه سنگ‌های سخت و تولید خوراک برای مراحل بعدی خردایش مناسب است.
۲. تفاوت سنگشکن فکی و مخروطی چیست؟
فکی برای خردایش اولیه و برخورد با قطعات درشت مناسب است؛ مخروطی برای خردایش ثانویه و تولید دانه‌بندی ریزتر طراحی شده است.
۳. نگهداری معمول هر چند وقت لازم است؟
بازدید روزانه و مرسوم، روغن‌کاری دوره‌ای و تعویض قطعات سایشی بسته به شرایط کاری بین 3 هزار تا 15 هزار ساعت.
۴.آیا می‌توان دستگاه را برای خوراک مرطوب هم استفاده کرد؟
با طراحی مناسب ورودی و پیش‌فیلتر (فیدر) و استفاده از روکش‌های محافظ بله؛ اما باید در انتخاب پلیت و طراحی خروجی دقت شود.
۵. چه قطعاتی سریع‌تر فرسوده می‌شوند؟
پلیت‌های فک، شفت‌ها و یاتاقان‌ها؛ داشتن قطعات یدکی در انبار توصیه می‌شود.
